Bedreme Kalesi
BEDREME KALESİ
Petra Kale/Taş Kale de denilen Bedreme kalesi Tirebolu’dan 5 km mesafede, Örenkaya köyü sınırları içindedir. Kale, deniz seviyesinden 400 m. kadar yükseklikte ve doğu tarafı dümdüz bir şekilde Harşit Deresine inen bir zirvenin üzerinde kurulmuştur. Kaynaklarda ilk kez 1268 yılında zikredilen kalenin geç Ortaçağ döneminde inşa edildiği tahmin edilir. Bu yükseklikte bir nevi gözetleme amaçlı olarak hizmet eden kale, iç kesimden Karadeniz kıyısına ulaşımı temin eden vadi boyu güzergâhını kontrol etmek amacıyla tesis edilmiş olup kuzeyde denize, güney kesiminde ise 4 km’lik mesafeye hâkim bir görüş alanına sahiptir. Vadinin giriş ve çıkışını kontrol etmesi dolayısıyla stratejik açıdan önem kazanmış ve uzun bir süre gözetleme ve muhafaza amaçlı kullanılmıştır. Orta Çağ’da işletilen Argyria madenlerine karşı oluşabilecek her türlü tehlikeyi önleyebilecek konumda düşünülmüştür.
Bedreme 13. yüzyıldan itibaren bölgeyi yurt tutmuş olan Türkmenler’in akınlarını önlemek maksadıyla daha da berkitilmiş ve genişletilmiştir. Bu mücadelede Bedreme kalesi dikkat çekici bir rol oynamıştı. III. Aleksios (1349-1390) 4 Mart 1380’de Çepniler üzerine sefere çıktığında 600 piyadeyi Bedreme’ye göndermişti. Kürtün Çepni beylerinden Melik Ahmed Bey Osmanlılar’dan önce Bedreme Kalesinin fatihiydi. Bilahare Osmanlılar bölgeyi topraklarına katarken burası savaşılmaksızın teslim olmuştu. Bedreme kalesi Kürtün kazasındaki kalelerden dördüncüsü idi ve 1520 yılında 1 dizdar, 1 kethüda, 1 bevvab, 1 topçu, 1 kale imamı, 13 muhafız neferi vardı.
Kayalık tepenin üzerindeki düz kesimde bulunan kalede halen sur duvarları, çıkılan merdivenler ve içinde de su sarnıçları görülebilir. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan kale, dikdörtgene yakın bir plan göstermektedir. Kayalar üzerine oturan kaleye, güneydoğu tarafından çok dar patika bir yolla çıkılmaktadır. Kapısı tamamen yıkık olan kalenin giriş kısmında 1.75 m. yüksekliğinde, 2.25 metre uzunluğundan ve 0.75 m. genişliğinde kemerli bir tünel vardır. Tünelin yanında bulunan duvardan bir havalandırma boşluğu girişe yukarıdan bakmaktadır. Girişin doğusunda bulunan kale burcundaki bir ara boşluktan diğer tünele ulaşılmaktadır. Burcun kuzey tarafından bir boşluk ve bir pencere vardır. Kalenin iç tarafı kuzey doğru eğimlidir ve 1 m. arasında değişmektedir. Kalenin kuzey duvarına yakın yerinde iki kuyu ve bir de sarnıç bulunmaktadır. Kalenin iç tarafı 25 m’den daha uzun değildir ve kuzey ucuna doğru bir eğimle kayamsı yüzeyler vardır. Duvarların ortalama kalındığı 0.90 m. ile 1 m. arasındadır.
Bedreme kalesi, halen yöre halkının zihninde, 19. yüzyılın ünlü âyan ailelerinden Kelalioğlu’nun barınağı ve aynı zamanda mücadele mahalli olarak kalmıştır. Rivayete göre 1816 âyanlar isyanında Kethüdazâde Emin Ağa, Kelalioğlu’nun eşkıya olarak nitelenen adamlarını ve yakınlarını bu kalede katletmiştir. Kalenin aşağında bulunan halkın 800 yıllık olduğuna inandığı mezarlık Kelalioğlu’nun katledilen kırk adamına aittir. Katliamdan sadece kaleden aşağı atılan beşik içinde bir kız çocuğu kurtulmuştur. Diğer bir rivayete göre de kalede yaşayan “Derviş Kızı” denilen cesur bir kadın, muhtemelen Haznedarzâde Süleyman Paşa’ya karşı kaleye sığınarak altı ay bir amazon gibi savaşmış, sonunda barış yoluyla teslim olmuştur.
